مقاله پژوهشی
علیرضا عسگری؛ محمد مهدی حبیبی؛ سید محمدمهدی احمدی
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
مسئله پژوهش: آموزش باکیفیت به دانشجویان پزشکی، نیازمند تشریح علوم بر روی جسد است. از آنجا که دین مبین اسلام برای جسد احترام قائل شده و لزوم دفن آن بلافاصله پس از مرگ سفارش شده است، این پژوهش درصدد بررسی حکم تشریح جسد در مذاهب اربعه اسلامی می باشد. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی فقهی وضعیت تشریح جسد در فقه امامیه و تطبیق آن با مذاهب ...
بیشتر
مسئله پژوهش: آموزش باکیفیت به دانشجویان پزشکی، نیازمند تشریح علوم بر روی جسد است. از آنجا که دین مبین اسلام برای جسد احترام قائل شده و لزوم دفن آن بلافاصله پس از مرگ سفارش شده است، این پژوهش درصدد بررسی حکم تشریح جسد در مذاهب اربعه اسلامی می باشد. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی فقهی وضعیت تشریح جسد در فقه امامیه و تطبیق آن با مذاهب اربعه انجام شد.سوال پژوهش: سوال پژوهش این است که وجوه افتراق و اشتراک دیدگاه مذاهب اسلامی در مورد تشریح جسد چیست؟روش پژوهش: پژوهش به روش تحلیلی و توصیفی که ابزار گردآوری آن فیش برداری است، انجام شد. یافته های پژوهش: اهل سنت نیز بنا به مقتضیات، اصل تشریح جسد را پذیرفتهاند. شافعیان در مورد تشریح جسد، نزدیکترین دیدگاه با فقه امامیه را دارند. مذهب مالکی نسبت به فساد جسد سختگیریهای بیشتری بهعمل آورده است. حنابله انتقال جسد از شهری به شهر دیگر را برای تشریح ممنوع میدانند. حنفیان مدت محدودی را برای تشریح ذکر کردهاند و پس از پایان آن، میبایست نسبت به تدفین میت اقدام کرد. لذا می توان نتیجه گرفت که جز در موارد جزئی، دیدگاه مذاهب اربعه با فقه امامیه در مورد تشریح جسد یکسان است.
مقاله پژوهشی
محمدحسین زائری؛ جعفر نکونام؛ مهرداد عباسی
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
آیه هفتم سوره آل عمران موضوع تاویل آیات متشابه را مطرح کرده است. این آیه مورد توجه مفسران از فرق گوناگون اسلامی قرارگرفته و هرکدام از مفسران براساس مذهب فقهی و مکتب کلامی خودشان تفسیری از این آیه ارائه داده اند. این تفاوت و تناقض در تفاسیر مربوط به تعیین مصداق این آیه است. یکی از اشکالات این تفاسیر این است که مفسران به معنای خاص این واژه ...
بیشتر
آیه هفتم سوره آل عمران موضوع تاویل آیات متشابه را مطرح کرده است. این آیه مورد توجه مفسران از فرق گوناگون اسلامی قرارگرفته و هرکدام از مفسران براساس مذهب فقهی و مکتب کلامی خودشان تفسیری از این آیه ارائه داده اند. این تفاوت و تناقض در تفاسیر مربوط به تعیین مصداق این آیه است. یکی از اشکالات این تفاسیر این است که مفسران به معنای خاص این واژه «تاویل » توجه نکرده اند و بیشتر به معنای عام آن پرداخته اند. هدف این مقاله بررسی تفسیر فقهی و بیان این معنا از واژه «تاویل » است تا اختلافات بین مفسران در بیان مصداق این آیه ازبین رفته و به یک تفسیر واحد برسند. این پژوهش تلاش دارد با عنایت به تفاسیر مختلف معانی تاویل با مراجعه به منابع تفسیری، فقهی و حقوقی، به روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره بردن از تفسیر اجتهادی، دیدگاه های متفاوت عالمان را مورد بحث و بررسی قرار دهد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که معنای مورد توجه این واژه بیشتر برگرفته از مباحث علوم قرآنی، خصوصا موضوع محکم و متشابه است.این واژه علاوه بر معنای تعبیر و تاویل خواب و تاویل آیات متشابه و حتی محکم ،یک معنای خاص دارد.
مقاله پژوهشی
فخرآفاق حمیدی؛ سید احمد علی هاشمی؛ حسین ناصری مقدم
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی حق زوج بر طلاق و قابلیت اسقاط آن است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که یکی از موضوعات حوزه خانواده، مسئله طلاق می باشد. اسلام با تدبیری که در امر طلاق اندیشیده سعی در کاهش آن داشته است و همواره به دنبال تحکیم نظام خانواده بوده است، با این وجود در برخی شرایط متارکه وجدایی زوجین از یکدیگر ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی حق زوج بر طلاق و قابلیت اسقاط آن است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که یکی از موضوعات حوزه خانواده، مسئله طلاق می باشد. اسلام با تدبیری که در امر طلاق اندیشیده سعی در کاهش آن داشته است و همواره به دنبال تحکیم نظام خانواده بوده است، با این وجود در برخی شرایط متارکه وجدایی زوجین از یکدیگر تنها راه خاتمه دادن به ناسازگاری ها و پیامدهای ناشی از اختلافات ناعلاج زوجین می باشد. در این مقاله ضمن بیان مبغوض بودن طلاق در اسلام، ثابت شده است که راه طلاق نباید به طور مطلق بسته باشد بلکه در جایی که امکان ادامه زندگی نیست نباید به زور قانون زن و مرد را در کنار هم نگه داشت و نیز ثابت شده است که طبیعت و روانشناسی زن و مرد اقتضا میکند که حق طلاق به طور عادی و طبیعی در اختیار مرد باشد و این امر، تبعیضی بین زن و مرد نیست، هر چند در موارد محدودی نیز زن میتواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید و راه طلاق از ناحیه زن نیز بسته نیست.
مقاله پژوهشی
مجید پناهبر؛ منصور عطاشنه؛ علیرضا رجب زاده
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی لایحه قانون جامع داوری و قانون نمونه آنسیترال می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری به صورت کتابخانه ای خواهد بود. قانون داوری تجاری بین المللی ایران بیگمان تحولی مهم و گامی به پیش در روند قانونگذاری در مورد داوری در کشور ما بشمار می‌رود و در کنار مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، نظام داوری ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی لایحه قانون جامع داوری و قانون نمونه آنسیترال می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری به صورت کتابخانه ای خواهد بود. قانون داوری تجاری بین المللی ایران بیگمان تحولی مهم و گامی به پیش در روند قانونگذاری در مورد داوری در کشور ما بشمار می‌رود و در کنار مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، نظام داوری ایران را به سوی نظامی کاملتر و قابل پذیرش از دیدگاه ملاک ها و ضوابط بین المللی پیش می برد .پس تصویب قانون داوری تجاری بین الملل ، داوری می تواند ایران به سوی اعطای آزادی بیشتر به طرفین داوری درگزینش قواعد و آیین داوری و در نتیجه مداخله کمتر محاکم داخلی در روند آن سوق دهد. الگوگیری از قانون نمونه داوری آنسیترال در تنظیم و تصویب قانون جدید سبب خواهد شد که سرمایه گذاران و طرف های تجارت خارجی ایران از شرط ارجاع اختلافات به داوری در مراجع ایران بی سبب و یا از خوف روبرو شدن با آراء غیر منتظره از محاکم داخلی ایران بیمناک نباشند و به پذیرش آن در قراردادهای روبه فزونی خود وبا طرف های ایرانی در سال های آینده رغبت نشان دهند.
مقاله پژوهشی
معصومه شیخ نیا؛ رسول ابافت
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
هدف پژوهش: هدف پژوهش آن است که رویه طلاق اقلیت های مذهبی در ایران بررسی شود. روش شناسی: این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی به بررسی وضعیت طلاق اقلیت‌های مذهبی در ایران پرداخته است. مسئله اصلی پژوهش: در کشور اسلامی‌مان ایران، صاحبان مذاهبی سکونت دارند که اقلیت محسوب شده و حقوق خاصی را دارا هستند. طلاق باتوجه به اینکه مسئله‌ای شرعی است، ...
بیشتر
هدف پژوهش: هدف پژوهش آن است که رویه طلاق اقلیت های مذهبی در ایران بررسی شود. روش شناسی: این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی به بررسی وضعیت طلاق اقلیت‌های مذهبی در ایران پرداخته است. مسئله اصلی پژوهش: در کشور اسلامی‌مان ایران، صاحبان مذاهبی سکونت دارند که اقلیت محسوب شده و حقوق خاصی را دارا هستند. طلاق باتوجه به اینکه مسئله‌ای شرعی است، برای اقلیت های مذهبی دارای رویه ای خاص می باشد. یافته های پژوهش: فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار میداند. اقلیت‌های رسمی کشور دارای انجمنهایی هستند که کاملاً مطابق شرع خود نسبت به اجرای طلاق اقدام میکنند. ازدواجهای مختلط در حین طلاق پیچیدگی خاص خود را داشته و بهصورت کلی ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان باطل بوده و رسمیت ندارد. ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان نیز مشروط به اسلام آوردن زن است و به همین جهت دادگاههای عمومی صلاحیت رسیدگی به مسئله را دارند، اما اگر خروج از اسلام بهواسطه ازدواج صورت گیرد، مسئله ارتداد در بین است که مهمتر از رسیدگی به طلاق می‌باشد.
مقاله پژوهشی
منصور صفری مقدم
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
داوری یکی از روشهایی است که هم در حقوق‌اسلام و هم در حقوق غرب ، با در نظر گرفتن اصول صحیح مدون داوری مورد توجه قرار گرفته است ومشروعیت نهاد داوری هم مبتنی بر فقه اسلام و هم مبتنی بر حقوق مدرن می‌باشد. لذا در این مقاله باتوجه به اهمیت و جایگاه نهاد داوری در حقوق اسلام و حقوق غرب با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی می باشد ، هدف ازاین پژوهش ...
بیشتر
داوری یکی از روشهایی است که هم در حقوق‌اسلام و هم در حقوق غرب ، با در نظر گرفتن اصول صحیح مدون داوری مورد توجه قرار گرفته است ومشروعیت نهاد داوری هم مبتنی بر فقه اسلام و هم مبتنی بر حقوق مدرن می‌باشد. لذا در این مقاله باتوجه به اهمیت و جایگاه نهاد داوری در حقوق اسلام و حقوق غرب با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی می باشد ، هدف ازاین پژوهش مقایسه و تطبیق داوری درفقه اسلام با داوری در غرب بویژه فرانسه می باشد که نهاد داوری در فقه اسلام به استناد منابع فقهی ( قرآن ، سنت ، اجماع ، عقل) تحت عنوان حکمیت مطرح شده است. و باتوجه به تعریف فقها از قاضی تحکیم و تعریف داوری توسط حقوقدانان و قانون داوری بینالمللی میتوان گفت مفهوم داوری در نظم حقوقی کنونی منطبق بر مفهوم قاضی تحکیم در فقه است البته در غرب قانون متحدالشکلی تحت عنوان قانون آنسیترال(غیر شهری ) تدوین شده که بر داوری تجاری بین المللی حاکم است. حوزه اعمال قواعد داوری آنسیترال در اختلاف ناشی از یک قرارداد مشروط بر این است که طرفین قرارداد توافق کرده باشند که اختلاف خود را به داوری موجب قواعد داوری آنسیترال تسلیم نمایند.
مقاله پژوهشی
فقه و مبانی حقوق
فریده اصغری؛ احمد مرادخانی؛ سید حسن عابدیان
دوره 12، شماره 48 ، دی 1400
چکیده
اثبات حقوق برای قشر اجتماعی خاص و یا نوعی از مخلوقات الهی، و لزوم رعایت و اجرای آن، نیازمند استناد به مبانی و ادله است. حیوانات در کنار سایر موجودات، دارای حقوقی هستند که در تعامل با موجودات پیرامون شان باید رعایت گردد؛ از این رو، فقهای فریقین بر وجوب رعایت حقوق آنها به عنوان یک نوع خاص از مخلوقات الهی از باب حفظ حرمت و احترام آنها ...
بیشتر
اثبات حقوق برای قشر اجتماعی خاص و یا نوعی از مخلوقات الهی، و لزوم رعایت و اجرای آن، نیازمند استناد به مبانی و ادله است. حیوانات در کنار سایر موجودات، دارای حقوقی هستند که در تعامل با موجودات پیرامون شان باید رعایت گردد؛ از این رو، فقهای فریقین بر وجوب رعایت حقوق آنها به عنوان یک نوع خاص از مخلوقات الهی از باب حفظ حرمت و احترام آنها تأکید نمودهاند؛ اما اینکه حقوق آنها با چه مبنایی و چگونه قابل اثبات است، پرسشی است که پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و با دید کلی در پاسخ آن سامان یافته است. کتاب، سنت، عقل و اجماع و نیز اصول و قواعد فقهی از مبانی کلیای هستند که بر اثبات حقوق حیوانات به دلیل ویژگیهای مشترکی است که حیوانات با انسان ها در بهره مندی از اصول حیاتی و برخی ویژگی های شناختی، ظهور ادراک توحیدی در کلام و رفتار و حتی حشر در قیامت و ... دارند که عقل نیز تضییع حقوق حیوانات و ظلم بر آنان را درک می کند و به موجب قواعد فقهی از ورود هر گونه خسارت به آنها نهی و از تلاش در راستای ادای حقوق حیوانات حمایت شده است.